[Evangelist]

“Rab” kelimesi, Eski ve Yeni Antlaşma'da, Tanrı'dan ve İsa'dan bahsetmek üzere kullanılır. Eski Antlaşma'da Rab kelimesinin karşılığı “Adonay” 'dır. Aynı şekilde Rab kelimesinin Yeni Antlaşma'daki karşılığı “Kurios” 'tur. Adonay ve Kurios kelimeleri, Tanrı'yı tanımlamak için Yahudilerce kullanılmaktaydı.

Yeni Antlaşma'da “Kurios” kelimesinin iki anlamı vardı, birisi genel kullanım ve diğeri de kutsal kullanımdı. Genel kullanımı, saygı ifade etmek amacıyla kullanılan “bey” veya “efendi” anlamına geliyordu. Kutsal kullanım “tanrısallık” anlamına geliyordu. Bazı Yeni Antlaşma ayetlerinde “Rab” terimi, İsa'ya saygı amacıyla kullanılır (Yuhanna 4:11). İlk Mesih İnanlıları, Yahudiler gibi monoteisttiler (tek tanrılı). “Rab” kelimesini İsa için kutsal anlamda kullanmış olsaydılar, Mesih'in Tanrı olduğunu düşündükleri konusunda güçlü bir kanıt olacaktı. Hogg ve Vine'nin de belirttikleri gibi,

İsa'yı, Tanrı için kullanılan “Rab” kelimesiyle adlandırmaları, İsa'yla Tanrı'yı bir tuttukları anlamına gelir. İsa'ya Rab diyenlerin dünyadaki tek monoteist (tek tanrılı) inanca sahip oldukları hatırlanırsa, kullandıkları Rab kelimesi büyük önem taşır. Yaratıcıyı yaratmış olduğu bir insana benzetmek ve insanla bir tutmak, belki pagan (putperest) bir filozofun yapabileceği, fakat bir Yahudinin asla cesaret edemeyeceği bir şeydi. 7

İmparatorlarına tanrı olarak tapınan Romalılar, birbirlerini “sezar Rabdir” diye selamlarlardı. İlk Mesih İnanlıları'na ve Yahudiler'e Romalılarca eziyet edilmelerinin sebeplerinden birisi de, İmparator'a “Rab” dememelerinden kaynaklanıyordu. Bu uygulama, Mesih İnanlıları'nın Tanrı anlamında kullandığı “İsa Rabdir” sözünün önemini gösterir.

Kutsal Yazılar'da, kutsal anlamda İsa'ya Rab denildiğini gösteren birçok açık örnek vardır. Pavlus şöyle der: “Bunun için şunu bilmenizi istiyorum: Tanrı'nın Ruhu aracılığıyla konuşan hiç kimse, 'İsa'ya lânet olsun!' demez. Kutsal Ruh'un aracılığı olmadan da hiç kimse, 'İsa Rab'dir' diyemez” (1. Korintliler 12:3). Bazı şahıslar “İsa'nın Rabbim olduğuna inanıyorum, ama O'nun Tanrı olduğunu sanmıyorum” diyerek, İsa'nın tanrısallığına karşı çıkabilirler. Burada sorulması gereken önemli soru, “Rab” kelimesiyle söylenmek istenendir. Herkes “İsa Rab'dir” diyebilir ve hatta bazıları bunu “efendi” anlamında da kullanabilir, fakat Pavlus'un bahsetmekte olduğu bu değildir. Burada birkaç şey, Pavlus'un, İsa'nın tanrısallığından bahsettiğini gösterir.

1. Pavlus 1. Korintlilerin 12. bölümüne, ruhsal armağanlardan bahsederek başlar ve Korintlilerin put tanrılara tapınmaya yönlendirildikleri gerçeğini ele alır. Bu sahte tanrılara karşıt olarak (a. 1, 2), Pavlus içinde Kutsal Ruh olan hiç kimsenin, İsa'ya lanet edemeyeceğini ve Kutsal Ruh olmadan hiç kimsenin “İsa Rab'dir” diyemeyeceğini söyler. Yani, Rab İsa tapınılmaya layık olan gerçek Tanrı'dır.

2. 3. ayette Pavlus Kutsal Ruh'u, İsa'yı ve Tanrı'yı bir tutar. 4.-6. ayetler de şunu gösteriyor:

4. ayet: çeşitli armağanlar fakat aynı Ruh.

5. ayet: çeşitli hizmetler, fakat aynı Rab (ör. İsa, ayet 1).

6. ayet: çeşitli etkiler, fakat aynı Tanrı.

Eğer İsa Tanrı değilse, 5. ayette neden eşit olarak ele alınır? 11. ve 18. ayetlerde ise Kutsal Ruh ve Tanrı, eş anlamlı adlarmış gibi ele alınır.

Mesih'in tanrısallığını reddeden bir kişiye, Rabbe dua edip etmediği sorulacak olursa, bu kişinin ; “Hangisinden bahsediyorsun?” diye sorması gerekirdi. İşte sorun da buradadır. Yeni Antlaşma'nın her yerinde, Tanrı'ya ve İsa'ya Rab denilmektedir. Bu soruyu sorduğunuzda alacağınız genel cevap şöyle olur: “Tanrı'ya dua ediyorum, fakat İsa'ya dua etmeye inanmıyorum.” Buna karşılık olarak, Yeni Antlaşma'da İsa'ya Rab olarak beş kez dua edildiğini görüyoruz.

1. Elçilerin İşleri 7:59, 60' ta, İstefan İsa'ya Rab olarak dua eder. Onun inancına göre, İsa'nın kendi ruhunu teslim edebilecek kadar güçlü biri olduğunu görüyoruz. Sonra İstefan diz üstü çökerek ;”Ya Rab, bu günahı onlara yükleme!” demiştir. Hellenistik dönemdeki dindar bir Yahudi, Tanrı'dan başka hiç kimseye dua etmezdi.

2. 1. Korintliler 1:2'de Pavlus kutsallara şöyle yazar: “Mesih İsa'da kutsal kılınmış ve kutsal olmaya çağrılmış olan sizlere ve hepimizin Rabbi İsa Mesih'in adını her yerde anan herkese….”

3. Pavlus 2. Korintliler 12:8 -9'da “bedendeki diken” den bahsederken şöyle der: “Bundan kurtulmak için Rabbe üç kez yalvardım. Ama O bana dedi ki 'Lütfum sana yeter. Çünkü gücüm, güçsüzlükte tamamlanır.' İşte, Mesih'in gücü üzerimde bulunsun diye, güçsüzlüklerimle sevinerek, daha çok övüneceğim.”

4. 1. Yuhanna 5:13- 15'te şöyle yazılmıştır: “Ben bunları Tanrı Oğlu'nun adına iman eden sizlere, sonsuz yaşama sahip olduğunuzu bilesiniz diye yazdım. Tanrı'nın önünde güvenimiz şu ki, O'nun isteğine uygun ne dilersek bizi işitir. Her ne dilersek, bizi işittiğini bildiğimize göre, O'ndan dilemiş olduklarımızı aldığımızı da biliriz.” “O,” ” O'nun” ve “O'ndan” gibi kişilik zamirleri Tanrı'nın Oğlu'ndan bahsetmektedir (a. 13).

5. Elçilerin İşleri 8:24'te Şimon şöyle der; “Benim için Rabbe yalvarın da söylediklerinizden hiç biri başıma gelmesin” (16. ayette İsa “Rabdir.”).

Petrus ve Pavlus, İsa'nın “herşeyin Rabbi” olduğunu ileri sürerler. (Elçilerin İşleri 10:36; Romalılar 10:12). Pavlus, ayrıca 1. Korintliler 2:8'de şöyle söyler: “Anlasalardı, yüce Rabbi çarmıha germezlerdi.” Görkem Rabbi kimdir? Mezmur 24:10'da şöyle yazılmıştır: “Kimdir O görkem kralı? Orduların Rabbi; Görkem kralı O'dur” (ayrıca bkz. Mezmur 36:7-8).

2. Korintliler 4:4-5'te Pavlus İsa'ya şu şekilde Rab der: “Tanrı'nın görüntüsü olan Mesih'in yüceliğini bildiren müjdenin ışığı, imansızların üzerine doğmasın diye, bu çağın ilahı onların zihinlerini kör etmiştir. Biz kendimizi ilan etmiyoruz; ama Mesih İsa'yı Rab, kendimizi de İsa'nın uğruna kullarınız ilan ediyoruz.” O halde Mesih Tanrı'nın benzeyişinde olan Rabdir.

Pavlus, İşaya'nın Eski Antlaşma'da Yahve (Yehova) için kullanmış olduğu aynı benzetmeyi, İsa'nın Rabliğini açıklamak üzere kullanır:

Tanrı
İsa

“Tanrı benim ve başkası yoktur….her diz önümde çökecek, her dil bana and edecek, diye söz ağzımdan doğrulukla çıktı, ve geri dönmez. Doğruluk ve güç ancak Rab’dedir” (İşaya 45:22-24).
“İsa'nın adı anıldığında, göktekiler, yerdekiler ve yer altındakilerin hepsi diz çöksün ve her dil, Baba Tanrı'nın yüceltilmesi için İsa Mesih'in Rab olduğunu açıkça söylesin” (Filipililer 2:10-11).

Eski Antlaşma uzmanı ve bir Ferisi olan Pavlus, bu benzetmeyi kazayla kullanmış olamaz.

İsa, Kendisini “Sept Rabbi” olarak tanıtmıştır. Bu iddia, Sept'in yaratıcısı olduğu anlamına gelir. Çıkış 31:13, 17'de Tanrı şöyle der: “Benim Sept günlerimi gerçekten tutacaksınız, çünkü o, sizinle benim aramda nesillerinizce bir alamettir; ta ki sizi kutsayan Rab'bin ben olduğunu bilesiniz…. O, İsrail oğulları ile benim aramda ebediyen bir alamettir…” Yahudiler için Yahve, hem Sept'in yaratıcısı, hem de Sept'in Rabbi’ydi. Bazı Ferisiler, Sept gününde İsa'nın, öğrencilerinin ürün toplamalarına izin verdiği için O'nu eleştirirken, İsa Matta 28:8'de bunun sorun olmadığını, çünkü Kendisinin “Sept'in Rabbi” olduğunu söylemiştir. C. S. Lewis'in de söylediği gibi:

İşte başka bir ilginç durum: Hemen hemen her dinde,oruç gibi, yerine getirilmesi gereken bazı kurallar vardır. Ve bir gün bu Adam çıkagelip “Ben buradayken kimsenin oruç tutmasına gerek yok” demesi ilginç bir durum yaratır. Kimdir bu adam? Varlığıyla dini kuralları değiştirmeye nasıl gücü yeter? Okula birdenbire tatile çıkabileceklerini söyleyen bu adam kimdir?” 8

İsa'yı duyan Yahudiler bu sözlerin Tanrı'ya hakaret olduğunu düşündüler. Aynı Sept günü İsa'nın bir Havra'ya gidip hasta bir adama şifa vermesi Yahudileri çılgına çevirdi. Onların anlayışına göre bu davranış da Sept günü kurallarına karşı gelmekti. Yahudiler sadece Tanrı'nın böyle bir şey yapabileceğini bildiklerinden, İsa'yı öldürmeye çalıştılar (Matta 12:14).

Tesniye 6:4 ve Markos 12:29'da da yazılmış olduğu gibi sadece bir Rab vardır.

---

Rab İsa, sana iman ediyorum. Beni korkutan herhangi bir şeyin beni ezmeyip,
sana itaat etmeme engel olmaması için, imanımda beni destekle! Kilisene eşlik et,
kilisenle beraber kal, çobanların ve müminlerin imanını güçlendir.
Senin yardımınla kutsal Adını, duymak istemeyenlere bile duyuracağız!

[Yazar]

Yazılar