[Anonim]

2C. Yaratilis

Bu yüzyilda gerçeklesen en önemli arkeolojik kesiflerin bir tanesi de, Ebla’nin kesfidir.

Roma Üniversitesinde arkeolog olan Profesör Paolo Matthiae, 1964 senesinde o zamanlar

neresi oldugu bilinmeyen bir sehrin sistemli kazilarina baslamistir. Matthiae’nin azmi ve

öngörüsü sayesinde, 1974 ve 1975 seneleri içerisinde büyük bir kraliyet sarayi ortaya

çikarilmistir. Bu sarayin içerisinden on bes bin tablet ve parçalar halinde metinler ele

geçirilmistir. Kitabe okuma uzmani olan Giovanni Pettinato, kesiflerin antik metin

özelliklerini tespit edebilmek için Matthiae ile beraber çalismistir. Günümüze gelindiginde bu

tabletlerin çok azinin tercüme edilebilindigi görülmektedir. Bu gün kesin olarak bilinen bir

sey varsa , o da bu antik kazi alaninin, Yakin Dogu’yu yönetmis büyük bir imparatorlugun

baskenti olan, bir zamanlarin önemli kenti Ebla oldugudur. Ebla’nin konumu, Kuzey

Suriye’deki günümüzde var olan Aleppo sehrinin civaridir.

Ebla’daki uygarligin zirve noktasi, M.Ö. üçüncü milenyumun içinde olmustur (atalar

dönemi ile ayni dönem). Her ne kadar Ebla metinlerinin tercüme edilen kisimlari, Kutsal

Kitap karakterlerinden ya da olaylarindan bahsetmemis olsa da (bu konudaki tartismalar

devam etmektedir, kesin bir karara varilamamistir), Kutsal Yazilar’la kiyaslama

yapabilmemiz için bizlere faydali olan olaylarin arka plânlari ve yer isimleri ile ilgili hatiri

sayilir miktarda bilgi sunmuslardir. Her ne kadar bu kesfin en etkileyici özelligi, Suriye

tarihinin aydinlanmasi için yaptigi katki olsa da, aslinda Ebla’nin Kutsal Kitap

çalismalarindaki etkisi muhtesem olmustur. Su ana kadar buz daginin sadece tepesi ortaya

çikarilmistir. Tüm delillerin ortaya çikmasi biraz daha zaman alacaktir, buna ragmen Kutsal

Yazilar’a destek olan kesifler asagida siralanmistir.