Çeşitli nedenlerle fillere hem değer verilir hem de onlardan nefret edilir. Kimilerine göre, onlar kocaman kütükleri taşıyıp düzgün şekilde sıralayan değerli işçilerdir. Başkaları ise filleri, dişleri, derisi ve eti için kıymetli sayar. Daha başkaları ise filleri topraklarına ve ekinlerine karşı bir tehdit olarak görürler.

Ancak birçok araştırmacı, filleri eğlendirici yönlerinden ötürü değerli sayıyor. Bir bilim insanı Cynthia Moss, Kenya’nın Amboseli Ulusal Parkındaki filleri 13 yıl boyunca inceledi. Elephant Memories adlı kitabında şöyle yazıyor: “Reis olan dişi filleri ailelerini savunup onlara önderlik ederken gördüm, aynı zamanda onların tüm ağırbaşlılıklarını yitirip kuyruklarını sırtlarına doğru kıvırarak gözlerinde yaramaz bir parıltıyla sağa sola koşuşup oynadıklarını da gördüm.”

Kenya’lı Daphne Sheldrick birçok öksüz fili büyütüp onları yeniden doğaya salıvermiştir. Bir dergide dergisiyle yaptığı bir söyleşide şöyle açıklar: “Gelen tüm küçük fillerin, tıpkı bizim çocuklarımız gibi, ayrı bir mizacı var . . . . Biraz rekabetçidirler, kıskanabilirler ve azarlandıklarında küsebilirler . . . . Bazıları kasten yaramazlık yapar veya itaatsizlik eder. Siz nasıl çocuklarınızı disiplin ediyorsanız, biz de aynı şekilde fil yavrularını disiplin etmek zorundayız.”

Eğlendirici olmalarının yanı sıra, fillerin doğada yararlı rolleri de vardır. Onların bir bölgenin sınırları içerisinde ölçülü sayıdaki varlığı orada bitki türlerinin zenginleşmesini sağlar. Elephants, Economics and Ivory adlı kitap, filin başka değerli işleri arasında yeni otlaklar yaratmayı, tohum saçmayı ve “çeçe sineği vakaları”nı azaltmayı sayıyor. Yazarlar şu sonuca varıyor: “Fillerin Afrika’daki savanlarda ve ormanlarda önemli bir ekolojik rolü vardır.”

( 2009 ve 2011 yılında çekilen resimler )

Öte yandan filler sayıları arttığında, bitki örtüsüne zarar verirler. O zaman bazı insanlar onlara düşman gözüyle bakmaya başlar. Bu yüzden koruyucular bazı sınırlandırılmış bölgelerde düzenli olarak zayıf ve hastaları öldürerek fillerin sayısına müdahale ediyor. Fillerin hâlâ bol yere sahip olduğu Afrika’nın başka bölgelerinde ise bu yönteme başvurulmuyor. Bunun bazı faydaları oluyor. New Scientist dergisinin açıkladığı gibi: “Fillerin sayısına müdahale edilmeyen Kenya’nın Amboseli ulusal parkında filler insanlar arasında hiç korkmadan serbestçe dolaşırlar.”

Bilim adamları fillerin doğum oranını ayarlamak için başka yöntemler geliştirmeye çalışıyorlar. Bu arada, insanlar filler hakkında daha fazla şey öğrendikçe, şüphesiz onları dost olarak görmek için daha çok nedenler bulacaklar.

http://www.sheldrickwildlifetrust.org/index.asp
http://www.sheldrickwildlifetrust.org/asp/gallery.asp?Rhino=&PN=1&datef=2011 (David Sheldrick Foto albümü)
http://www.bbc.co.uk/dna/h2g2/A778223
http://lynneleakey.com/blog/?tag=dame-daphne-sheldrick-baby-elephant-orphanage (blog site)

___