Hem bu vaatlerle hem de örneklerle güç kazanan Tanrı’nın kulu bu tanıklıklara katılacaktır. Bu tanıklıklar, bütün insanların, zihinleri yatıştırılsın ya da kötülükleri zarar veremeyecek tarzda kısıtlansın, O’nun gücünün yönetiminde olduğunu bize öğretmektedir. Çünkü sadece iyiliğimizi isteyenlerin arasında değil, “Mısırlılar’ın gözünde bile” [Çık. 3:21] bize lütuf veren Rab’dir; aslında O, düşmanlarımızın kötülüğünü çeşitli şekilde mahvetmeyi bilir. Ahav’ı aldatmak için, bütün peygamberlerin ağızlarını yalanla doldurmak için Şeytan’ı gönderdiğinde olduğu gibi, kimi zaman anlayışlarını alır, öyle ki, sağlıklı ve akla yatkın hiçbir şeyi anlayamazlar [1Kr. 22:22]. Rehavam’ı, genç adamın verdiği kendi çılgınlığıyla krallığını yağmalayacağı öğüdüyle çıldırtır [1Kr. 12:10, 15]. Kimi zaman onlara anlayış verdiğinde, onları öyle korkutur ve morallerini bozar ki, düşündüklerini yapmak istemezler ya da planlamazlar. Kimi zaman da şehvetlerinin ya da deliliklerinin yol açtığı şeyi yapmaya kalkışmalarına izin verdiğinde, doğru anda zorbalıklarını kırar ve amaçlarını tamamlatmaz. Ahitofel’in, Davut için ölümcül olacak öğüdünü zamanından önce çürütmüştür [2Sa.17:7, 14].

Bütün yaratılanları hatta O’nun izni olmadan Eyüp’e hiçbir şey yapmaya cesaret edemediğini gördüğümüz [Eyü.1:12] Şeytan’ı bile kendi iyilikleri ve güvenlikleri için yönetmeye dikkat etmektedir.

İster istemez bu bilginin ardından, olayların lütufkâr sonucu için şükran duymak, sıkıntılara sabretmek ve gelecekle ilgili kaygılardan inanılmaz şekilde özgür olmak gelir. Bu nedenle Tanrı’nın kulu, ister insanların hizmetiyle Tanrı’nın cömertliğini hissetsin, ister cansız varlıklar ona yardım etsin, yüreğinin arzusuna göre gönençli bir şey olduğunda, her şeyi Tanrı’ya atfedecektir. Bu durumda şöyle akıl yürütecektir: onların yüreklerini bana meylettiren, O’nun bana duyduğu şefkate araç olsunlar diye onları bana bu kadar çok bağlayan Rab’dir. Meyvelerin bolluğunda şöyle düşünecektir: “Gökler yeryüzünü ‘işitebilsin’, yeryüzü de ürünlerini ‘işitebilsin’ diye gökleri ‘işiten’ Rab’dir” [Krş. Hoş. 2:21-22]. Başka şeylerde de, her şeyi bollaştıranın sadece Rab’bin kutsaması olduğundan kuşku duymayacaktır. Bu kadar kanıtla uyarıldığında, nankör olmaya devam edemeyecektir.

John CALVIN