Kartacalı Tertulliyan(İ.S 160-240)
Hristiyanların zulüm dönemi hakkında şunu yazmıştır.

“Hrıstıyanlar ne zaman öldürülürse,o zaman çoğalmaktadırlar.Şehit edilen Hrıstıyanların kanı,Kilisenin tohumu olmuştur.”

İĞNATİYOS.
(Antakya Episkoposu İ.S 1O7)
İmparator Trajan tarafından, ölümle cezalandırıldı.O Sıralarda Roma’da büyük bir askeri zafer kutlamaları olacaktı.
İğnatiyos’un ölümü, Romalılar’ı eylendirsin diye, onu Roma’ya götürür- ler.Roma’ya ölüme götürülürken,yolculuğu sırasında, Hrıstıyanlığın ilk yıllarına ait çok değerli bilğiler içeren yedi mektup yazdı.
Küçük Asya denilen Batı Anadolunun İzmr ve çevre kentlerinden geçmek zorunda kaldılar.Yolda geçtiği yerlerde ,Hrıstıyan’larla sohbet ediyor.
İğnatiyos yedi mektubunu,Efes,Manisa(Magnesia),Aydın(Tralles),ve İzmir kilise’leri ile İzmir Episkoposu Polikarp’a yazmıştır.

Mektuplarında,İsa Mesih’in yanlızca bir insan olduğunu ancak maddi dünya tarafından kirletilmemiş,pak bir ilahi varlık,olduğunu kabul eden Anadolu’daki mevcut kiliselerde yaygın olan Doketist Düşüncelere şiddetle karşı çıkmiştır.

İzmir Episkoposu’u Polikarp’ın Filipi kentindeki Hristıyanlara yazdığı mektupta,İğnatiyos’un Roma’ya vardıktan hemen sonra,Vahşi hayvanlara verildiği yazılıdır.

POLİKARP.
İkinci yüzyılın en etkili Hrıstıyan önderi ve Öğretmen’ıdır.İSA MESİH’in Elçisi Yuhanna’nın öğrencisidir.Sevecen bir yüreğe sahipti.İmparator Antonius döneminde,İ.S 156 Yılında İzmir kentinde diri diri yakıldığı zaman 86 Yaşındaydı..Prokonsul (Vali),İsa Mesih’e lanet okuması koşulu ile onu salacağını söylediğinde,Polikarp ona;

“Seksen altı yıldır Mesih’e hizmet ediyorum.O bana hiç bir haksızlık etmedi.Beni kurtaran Kral’a nasıl küfrederim”

Polikarp kendisine İşkence edenlere gösterdiği ssevecenlik ve ölmeden önce,sakınlığı herkesi hayrete düşürdü.

YUSTİN MARTIR.
İman savunucularının başında gelen biriydi. İ.S 100 yılında doğdu.İ S.163 Yılında İmparator Markus döneminde İdam cezasına çarptırıldı.Yustin içten bir Hrıstıyan ve geröçek bir ilahiyatcıydı.İnsanın bilim ve Felsefe ile değil,İsa’nın gücü sayesinde kurtulabileceklerini vurguluyor;

İsa suçlarımız için teslim edildiği ve bir çok kişinin günahlarını ortadan kaldırdığını kanıtlamak için Yustın bir İncil Yorumu’da yazmıştı.
İ.S.163 Yılında,Yustın ve altı arkadaşı,Vali Yunyus Rustikus tarafından idam edildi
Vali sert bir sesle;

“Tekrar dirilip sonsuza dek yaşayacağınızı mı sanıyorsunuz”diye sorunca;

Yustın”

“Dirileceğimi, sanmıyorum.. biliyorum” diye karşılık vermişti.

PAPİYAS.(İ.S.7O-155)
Elçi Yuhanna’nın, başka bir öğrencisidir.Hiyerapolis(bu günkü Denizli) Episkoposuydu.Kilisenin büyümesini çok etkilemiştir.yazdığı,”Rabbin Konuşmaları” adlı kıtap’ında İSA’nın söz ettiği acıları yaşadığını dile getirir.
Papiyas ölümüne sadık bir tanıklık bıraktı.Polikarp’in yakıldığı dönemde,Bergama’da şehit edildi.Bütün Kilise kendini gizlemedi.Hrıstıyanlar,imanlarını her yerde herkese açıklıyorlardı.

Kaynak,
O’nun İzinde-G.Berker
S.25.26.27