ANADOLU’DAKİ YEDİ KİLİSEYE MEKTUP (Hanspeter Tiefenbach)

Esinleme’nin Yazarı
Esinleme’nin Yazarı olan İsa Mesih’in öğrencisi Yuhanna o dönemin geleneğine uyarak, kitabın başında önce kendisinden söz eder. İmparator Domitianus’un hükümranlığı sırasında (İ.S. 81-96) Yuhanna da, birçok imanlı gibi Mesih’e olan inancından dolayı tutuklandı, zulüm gördü ve acı çekti (Esinleme 1:9).

Sürgündeyken Efes’in yaklaşık 90 km güneybatısında bulunan taşlık, çorak bir yer olan Patmos adasında, muhtemelen taş ocaklarında zoraki olarak çalıştırılıyordu. Mahkumlar ve sürgünler yorgunluktan şartların ağırlığından kırılıyorlardı. Patmos adı ‘ölüm adası’na çıkmıştı. Oradayken Rab, Kutsal Ruh’un yönetiminde bulunan Yuhanna’ya göründü ve ondan, gördüklerini, o anda olanları ve daha sonra olacakları yazmasını (1:19-20) istedi. Aynı zamanda bu yazdıklarını tek tek isimlerini sıraladığı yedi kiliseye göndermesini (1:11) de buyurdu. Yuhanna, okurlarının İsa Mesih’in ikinci gelişine paralel olarak gelişecek olaylar hakkında bilgilendirmesini istedi.

Zamanı
Teologların çoğu İ.S. 96 yılında Domitianus’un yerine Nerva’nın İmparator olmasıyla birlikte sürgünden dönen Yuhanna’nın Efes’e gelmeden kısa bir süre önce bu Esin’i aldığı konusunda birleşirler.

Mektupların Yazıldığı Kiliseler
Bu açıklamalardan sonra İsa Mesih’in yedi kiliseye gönderilmesini istediği özel iletilerinin içeriklerine yoğunlaşalım.

‘Ses, ‘Gördüklerini kitaba yaz ve yedi kiliseye*, yani Efes, İzmir, Bergama, Tiyatira, Sart, Filadelfya ve Laodikya`ya gönder’ dedi (Esinleme 1:11).

Esinleme kitabındaki sözü edilen yedi kilise, Roma İmparatorluğu döneminde Asya ili olarak bilinen ve bugün Türkiye’nin Ege bölgesinde yer alan antik merkezlerdir. Sözü edilenlerin dışında Asya ilinde pekçok kilise bulunuyordu. Örneğin Pavlus’un da bir mektup yazıdığı bugünkü Pamukkale’nin olduğu yer olan Hierapolis, Magnesia (Manisa) veya bir zamanlar bugünkü Aydın kentinin az kuzeyindeki Tralles gibi. Bazılarına Esinleme’de adı geçenlerden daha büyük topluluklardı. Ama görünen odur ki; sözü edilen yedi kilise Mesih’in bütün topluluklarının özelliklerini karakterize ediyor gibidirler. Her mektup, yazıldığı kilisenin özel durumuna yönelik öğretilerle birlikte, bugün de buna benzer sorunları olan topluluklara gerekli uyarıları içermektedir. Ayrıca kişilere ve topluluklar içinde oluşan guruplara karşı yapılan eleştiriler, ikazlar bugün de kiliselerde olası durumlara rehberlik etmektedir. Bazı yorumculara göre, mektuplarının kronolojisi, 1.yy’dan başlayarak bugüne kadar kilise tarihinin en önemli dönemlerini temsil eder.

İlgi Çekici Paralellikler
Bütün mesajlar içerik olarak birbirlerinden farklı da olsalar dikkat çekici paralellikler taşırlar. Mesih, her kiliseyi tüm işleriyle yakından tanıdığını söylüyor. Her bir mesaj sadakatte yengi kazanan imanlılara vaatler içerirken, kulağı olanların da işitmeleri için uyarıda bulunuyor. Ayrıca her bir mektup, görkemiyle Yuhanna’ya görünen Mesih’in tanrısal niteliklerinden ve mesajın içeriğine tümüyle uygun olan, farklı farklı özelliklerle başlamaktadır. Örneğin Efes’teki kiliseye yazılan mektup Yedi yıldızı sağ elinde tutan ve yedi altın kandilliğin ortasında yürüyen şöyle diyor’ diye başlıyor. Leodikya’ya gönderilen haricinde her mektup küçük de olsa bir övgü içeriyor: İzmir ve Filadelfiya’ya gönderilen mektupların dışındaki mektuplarda da sert bir uyarıda bulunuyor, nasihatler veriyor ve İsa Mesih’te sadık kalana sevindirici, cesaret verici vaatler sunuyor.

Güncelliği
Dallas’taki Kutsal Kitap yorumcuları konuyla ilgili şu görüşü paylaşıyorlar: ‘ Genelinde, Esinleme’de yer alan topluluklara yazılan mektuplar, tarih boyunca Mesih’in kilisesinde sık sık karşılaşılan sorunları dile getirmektedir. Onlar dürüst okura, İsa Mesih’in, yerel kiliseleri hakkında özlü, kapsamlı ve isabetli bir şekilde neler düşündüğünü anlatır’.