Son defa onaltıncı veya onyedinci asırda bu nevi bir kitap ortaya çıkmıştır; bu eser “Barnaba İncili” adı altında bilinir. Eserin yazarının kimliği şimdiye kadar kesin bir şekilde sap­tanamamıştır; ancak onun Hıristiyan dininden İslam'a geçmiş olan bir kişi olduğu bilinmektedir. Bu kimse, hem kendisini haklı göstermek için, hem de İslam dinini savunmak için bu son “incili” telif etmiştir. Eserin ilk satırları ya da başlangıcı şöyledir: “Allah tarafından dünyaya gönderilmiş yeni pey­gamber olan Mesih denilen İsa'nın hakiki İncil'i, Havarisi Barnabas'ın anlatımına göre.” Eserin bir tek elyazması vardır, o da Viyana'da bulunan ve on altıncı asrın son senelerinde ya da on yedinci asrın ilk senelerinde yazılmış olan İtalyanca çe­virisidir.

Eser, M. İsa'nın tüm hayat hikâyesini ihtiva eder, fakat bir çok ayrıntılar, olaylar ve sözler Müslüman inançlarına göre değiştirilmiştir; örneğin, M. İsa haçta ölmez, O'nun yerine başka bir adam idam edilir; daha önemli olan bir hususiyet şu­dur ki, birçok ciddi coğrafi veya tarihi yanlışlık ve hataları da ihtiva eder; meselâ Kudüs ve Nasıra limanlarından bahseder, sanki bu iki şehir deniz kenarında bulunuyormuş gibi (bap 143, 151 ve 152); hatta ona göre M. İsa gemiye binip Nasıra'dan Ku­düs'e kadar gemi ile gitmiştir. Bu hatalardan anlaşılıyor ki, ya­zar hiç bir zaman Filistin'e gitmemiştir. Hatta, Kur'an ile çe­lişkileri bile bulunmaktadır; örneğin: “İnsan Yaradanın kendi­sine verdiği eşle yetinsin ve başka her kadını unutsun.” diye yazmaktadır; halbuki Kur'ana göre bir erkek için dört kadın helâldir.

Bütün bu hatalardan dolayı ve eser, anlattığı olaylardan 14 veya 15 asır sonra yazıldığı için, bu metnin hiç bir değeri yoktur ve hiç bir tarihçi veya tenkitçi ona bir “incil” olarak bakmaz, hatta, diğer apokrifler birer tarihi vesika oldukları halde, bunu bu bakımdan bile ele almazlar; zaten, onaltıncı veya onyedinci asırda bir eser yazan bir kişi, nasıl İsa'nın Havarisi olabilir? Bazı Müslüman ilâhiyatçılar bile bu “incil” in sahte olduğunu kabul ederler (1) .

Buna rağmen tarihçiler bu eseri birkaç defa neşretmişlerdir; en son defa 1977 senesinde, elyazmasının fotokopisi ile birlikte Fransızca'ya tercüme edilerek Paris'te neşredilmiştir ki, bugün en iyi baskısı budur; isteyen herkes onu okuyabilir. Fakat bu eser hiçbir zaman hakiki bir incil olarak veya eski bir eser – bilhassa İsa'nın şakirtlerinden olan biri tarafından yazıl­mış olan bir eser olarak kabul edilmemiştir; daha çok edebi bir nevi ucube olarak okunur. Birçoklar bu eseri bir “roman” olarak nitelendirmektedirler.

Şimdi, ingilizceden tercüme edilen bir Türkçe çevrisi de mevcuttur; 372 sayfa, İstanbul, tarihsiz (1987?)

Şunu da ilâve etmeliyiz ki, bazı kişilere göre 325 senesin­de İznik'te toplanan Konsil'de bazı İncil'ler, ve bu arada “Barnaba incili” de yasaklanmıştır. Gerçek şudur ki, daha yukarıda belirtildiği gibi, İznik Konsilinde M.İsa'nın şahsiyeti tartışıl­mıştır, fakat hangi İncil'in geçerli sayılacağından hiç söz edil­memiştir bile.

(1) Örneğin: Dr. Gulami Cilani Bark (Pakistan, 1945); Abbas Mahmut el-Akkad (1961); Süleyman Sahit (1974); Prof.E.R.Hambye (New-Delhi, 1975); Prof.Muhammed Yahya el-Haşimi (Rabitat al- Alem al- İslam” 1977).