MORMONLARIN TANRI ÖĞRETİŞLERİ (Yazar- Ronald Enroth)

Mormonların en sorunlu öğretişleri Tanrı hakkındadır. Tanrı öğretisi hakkında Kutsal Kitap’la Mormon kitabı arasında çelişkiler vardır.

MORMONLAR TANRI’NIN FİZİKSEL BİR BEDENİ OLDUĞUNU ÖĞRETİRLER

Tanrı’nın ve tüm diğer varlıkların önceden sonsuz birer zeka şeklinde var olduğuna inanırlar. Bu dünyanın Tanrısı, göksel yerlerde başka bir tanrıyla eşi tarafından yapılmış, insan olarak dünyaya gelmiş, doğru bir yaşam sürmüş ve öldükten sonra Tanrı olarak yerini almıştır. Bu yüzden Tanrı, yücelmiş ve yetkinleşmiş bir insandır. Et ve kemikten oluşan bir kişidir. Somut bedeninin içinde sonsuz bir ruh vardır.

Mormon Kitabında Tanrı’nın fiziksel bir bedeni olduğuna dair tek referans, O’nun parmağıdır. Ancak bu, Tanrı’nın bedeni olduğunu kanıtlamak için yeterli bir neden olamaz ki! ‘Seni kanatlarının altına alır, onların altına sığınırsın’(Mezmur 91:4) ayetine bakarak Tanrı’nın kozmik bir tavuk olduğunu iddia edemeyiz. Mormon Kitabında Tanrı’ya ‘Büyük Ruh’ denir (Alma 18:26-28); ama asla yücelmiş bir insan olduğundan söz edilemez.

Tanrı’nın et ve kemikten oluşan yücelmiş bir bedeni olduğuna ilişkin Mormonların verdiği Kutsal Kitap ayetleri ilginçtir. Sık sık şu tür deyişleri örnek gösterirler: ‘O günden bu yana İsrail’de Musa gibi Rab’bin yüzyüze görüştüğü bir peygamber çıkmadı’ (Tesniye 34:10). ‘Yakınımda bir yer var’ dedi. Orada, kayanın üzerinde dur. Görkemim oradan geçerken seni kayanın kovuğuna sokup geçinceye kadar elimle örteceğim. Elimi kaldırdığımda sırtımı göreceksin. Ama yüzüm görülmeyecek’ (Çıkış 33:21-23). Bu ayetler Mormonların. İsa Mesih’ten söz ederken kullandıkları ‘Rab’sözcüğünü içermektedir. Mesih dünyaya gelmeden önce nasıl et ve kemikten bir bedene sahip olabilirdi? Kutsal Kitap bu ve buna benzer metinleri Tanrı’nın bir bedeni olduğunu göstermek için değil, O’nun bazı yönlerini benzetme yoluyla dile getirmek için kullanmaktadır. Bu tür ayetler Tanrı’nın yücelmiş bir insan olduğunu kanıtlamak için kullanılamaz. Bu iddiaları dikkate alacak olursak, Kutsal Ruh’un da yücelmiş bir güvercin olduğuna inanmamız gerekecektir (Bkz. Matta 3:16). Elbette ne Tanrı yüceltilmiş bir insan, ne de Kutsal Ruh yüceltilmiş bir güvercindir.

MORMONLAR TANRI’NIN İNSANDAN ÇIKTIĞINA VE İNSANIN TANRILAŞABİLECEĞİNE iNANIRLAR

‘Tanrı’nın bizim için planı, O’nun gibi tanrılar olmamızdır.’ ‘Bizler de göksel ana babalar olacağız ve tıpkı Tanrı gibi bizim de ruhsal çocuklarımız olacak.’ Aşağıdaki siir Mormon peygamberi Lorenzo Snow tarafından 1919 yılında yayınlanmıştır. Aynı sonsuz gelişim öğretisi Joseph Smith’in cenazesinde Brigham Young tarafından dile getirilmiştir.

Şimdi insan nasılsa, Tanrı öyleydi;

Şimdi Tanrı nasılsa, insan öyle olacak.

Tanrı oğlu, Tanrı olacak

Tanrısallık eksilmeyecek.

Bu düşünceye göre tanrılar ve dünyalar sınırsızdır.

Ancak Mormon kitabında, Moroni 8:18 açıkça şöyle der: ‘Tanrı’nın değişmediğini, sonsuzluktan sonsuza dek aynı kaldığını biliyorum.’ Mezmur 90:2’de, ‘Öncesizlikten sonsuza dek Tanrı sensin’ der. Tanrı her zaman Tanrı’dır. Başka Tanrı olmamıştır ve olmayacaktır. Tanrı, Yeşeya 43:10’da şöyle diyor: ‘Benden önce Tanrı olmadı ve benden sonra da olmayacak.’ Kutsal Kitap’ta da Mormon Kitabında da, Tanrı’nın, eskiden baba bir tanrısı olduğuna ve bizim de gelecekte tanrılar olacağımıza ilişkin herhangi bir şey yoktur.

MORMONLAR İSA’NIN KUTSAL RUH ARACILIĞIYLA RAHME DÜŞTÜĞÜNÜ KABUL ETMEZLER

Hepimizin (İsa da dahil olmak üzere) göksel Babamızın ve O’nın gökteki eşlerinden birinin çocukları olduğumuzu öğretirler. İsa Mesih’in, Baba’nın bakire Meryem’le cinsel ilişkide bulunması sonucunda dünyaya geldiğine inanırlar. Brigham Young, Meryem’in Kutsal Ruh’un mucizesi aracılığıyla gebe kalmadığını açıklamıştır. Ayrıca, ‘Kurtarıcı’nın doğumu, bizim çocuklarımızın doğumu kadar doğaldır… Biz nasıl babamız sayesinde vücuda geldikse, O da aynı şekilde vücuda gelmiştir’ demiştir.

Oysa bu konuda Mormon Kitabında – Alma 7:10’da şöyle der: ‘İşte O (İsa), bakire Meryem’den doğacak. Kutsal Ruh Meryem’in üzerine gölge salacak ve O’nun gücüyle Meryem bakire kalacak… Matta 1:28’de şöyle yazılıdır: ‘İsa Mesih’in doğumu şöyle oldu: Annesi Meryem, Yusuf’la nışanlanmıştı. Ama evlenip birleşmelerinden önce Meryem’in Kutsal Ruh’tan gebe kaldığı anlaşıldı.’

MORMONLAR ÜÇLÜ BİRLİĞİ REDDEDERLER

Baba’nın (Elohim), Oğul’un (Yehova ya da Rab) ve Kutsal Ruh’un ‘birbirinden bedensel olarak ayrı üç birey olduğunu’ öğretirler. Bu üç ayrı birey, evrenin başkanlık konseyini oluşturmaktadır. Hepsi de birlikte işlev görürler, ama ‘tek bir Tanrı değil, ama üç ayrı tanrıdırlar. Kutsal Ruh’un (tanrılığa ulaşmak için her erkeğe gerekli olan) bedene sahip olmadan nasıl tanrılığa ulaştığı sorusuna hiçbir zaman tatminkar bir yanıt verilmemiştir. Elçi James Talmage, ‘Tanrı’nın bedensel organlardan ve isteklerden oluştuğunu, çünkü somut olmayan bir bedenin var olamayacağını’ iddia etmektedir. Buna rağmen Kutsal Ruh’un saf ruhtan oluşan bir tanrı olduğu düşüncesini kabul etmektedir.

Mormon Kitabında, Alma 11:29’da Ameluk, Zeezrom’un ‘Birden çok Tanrı var mıdır’ sorusuna ‘Hayır’ diyerek karşılık verir. Ameluk Tanrı’nın ruhuna ters düşen hiçbir şey söyleyemeyeceğini, çünkü doğrudan doğruya ‘Tanrı’nın meleğinden’ bilgi aldığını açıklar. Pavlus İncil’de şöyle diyor: ‘Biliyoruz ki, put dünyada gerçekte varolmayan bir şeydir ve birden fazla Tanrı yoktur. Yerde ya da gökte ilah diye adlandırılanlar varsa da – nitekim birçok ‘ilahlar ve rabler’ vardır – bizim için tek bir Tanrı Baba vardır. O herşeyin kaynağıdır ve biz O’nun için yaşıyoruz.’

Mormonlar sayısız tanrı olduğunu söylemektedirler. Mormon Kitabının başında yer alan ‘Üç Tanığın Tanıklığı’ başlıklı yazıda ‘Tek Tanrı olan Baba, Oğul ve Kutsal Ruh’a hürmetler’ denilmektedir. Mormon Kitabında 2. Nefi 31:21’de şöyle yazılıdır: ‘Bu tek Tanrı olan Baba’nın, Oğul’un ve Kutsal Ruh’un tek ve gerçek öğretisidir. Amin.’ Mormonlar bazen, bu birliğin yalnızca ‘amaçta’ olduğunu söyleyerek itiraz ederler. Ancak Joseph Smith’in levhalarındaki çeviri böyle dememektedir. ‘Amaçta’ sözü kullanılmamaktadır. Baba’nın, Oğul’un ve Kutsal Ruh’un ‘gerçekte’ bir olduğu vurgulanmaktadır.

Mormonlar Tanrı’yla ilgili öğretilerini Kutsal Kitap’tan ya da Mormon Kitabından almazlar. Öğretilerindeki en ciddi sapmaların kaynağı Öğreti ve Antlaşmalar ile Paha Biçilmez İnci adlı eserlerdir. Joseph Smith’in, ‘Yeryüzündeki en kusursuz’ kitap diye nitelediği Mormon Kitabı, Mormonlukla çelişmektedir. Kutsal Kitap’la Mormonluk arasında da aynı çelişki vardır.